Nejat ÇOĞAL / Ticaret Başmüfettişi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin 2018-32/45 Seri No’lu Tebliğ’de yapılan değişiklikle, döviz büroları için yeni kurallar belirlemiş bulunmaktadır.
12.10.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile döviz büroları, döviz alım satımında müşterinin kimlik, pasaport veya vergi kimlik numarasını, işlem tarihini, saatini ve miktarını gösterecek şekilde her bir işlemi kayıt etmek zorunda olacaklar.
Bilindiği üzere, 12 Ekim 2021 tarihli tebliğ değişikliğine kadar kambiyo mevzuatı kapsamında döviz alım satımında bir kimlik bildirim yükümlülüğü bulunmuyordu. Sadece, MASAK mevzuatı kapsamında işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 75.000 Türk Lirasını aşan işlemler ile vergi mevzuatı uyarınca 3.000 doları veya eşitini aşan işlemlerde kimlik tespiti zorunluluğu bulunmaktaydı. Bahse konu tebliğ değişikliği ile bir alt sınır olmaksızın döviz alım satım işlemlerinde kimlik tespiti zorunlu hale getirilmiş bulunmaktadır.
Kambiyo mevzuatında yapılan bu düzenlemeyle, bankalar ve sermaye piyasası aracı kuruluşları nezdinde gerçekleştirilen işlemlerde olduğu gibi yetkili müesseseler sektöründeki tüm işlemlerin de kayıt altına alınması ve ayrıca sektörün uluslararası uygulamalar ile uyumlu hale getirilmesi hedefleniyor.
Bu kapsamda, A ve B grubu yetkili müesseselerin kuruluşu, faaliyet konusu, yükümlülükleri, başvuru, faaliyet izni, şube açma izni, bloke hesabı ve teminat mektubu, kurumsal yönetim ve iç sistemler, asgari ödenmiş sermaye tutarları, adres ve unvan değişikliği, hisse devirleri, bilgi verme, hesap ve belge düzeni, müşteri tanıma kuralı, yabancı para alım-satım hesaplarının işleyişi, kamera ve görüntü kayıt sistemi, tabela düzeni ve çalışma alanı, internet sitesi, denetim, yetkisiz faaliyette bulunan veya işlem yapanlar ile yaptırımlara ilişkin usul ve esaslarda yeni düzenlemeler yapılmıştır.
Netice itibarıyla, döviz bürolarının işleyişi ve kurumsallaşmasına dair ihtiyaçları karşılamaya yönelik olarak getirilen söz konusu yeni uygulamanın aynı zamanda yetkili müesseseler sektöründeki kayıt dışılığın azaltılması ve kurumsallaşma düzeyinin artırılmasına da katkı sağlayacağı düşünülmektedir.